رویکرد تازه شرکت ملی گاز برای پرمصرف ها/ قیمت برای پرمصرف ها واقعی می‌شود؟_خبررسان

اخیراً مدیرعامل شرکت ملی گاز از ناترازی ۲۶۰ میلیون مترمکعبی در روز سخن او گفت. قضیه‌ای که هر ساله با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم و نوشته جدیدی نیست اما پیش بینی‌های هواشناسی حاکی از آن است که سال سردی پیش رو خواهیم داشت. این نوشته اگر اتفاق بیفتد روال مصرف گاز را دو چندان افزایش می‌دهد و در حالت خوش‌بینانه گمان آنکه ناترازی گاز از ۳۰۰ میلیون متر مکعب هم گذر کند، وجود دارد و اشکار نیست شرکت ملی گاز امسال چه تدابیری را برای فراهم گاز قسمت خانگی و دیگر قسمت‌ها در نظر بگیرد. آیا تنها به تعرفه‌های پلکانی بسنده می‌کند یا تدبیرها فرد دیگر خواهد اندیشید.

یقیناً در کنار همه برنامه‌ها، دولت باید در پروژه‌های ذخیره گاز اندوخته گذاری کند و حتی به خانوارها و صنایعی که از تجهیزات قدیمی منفعت گیری می‌کنند تسهیلات دهد تا وسایل خود را به روز کنند. در همین رابطه سال قبل در دولت سیزدهم مطرح جایگزینی بخاری‌های راندمان بالا در نظر گرفته شد؛ چرا که در صورت اعمال محدودیت برای پتروشیمی‌ها و صنایع زیان‌های هنگفتی به سرزمین تحمیل خواهد شد که از جمله آنها افت ارزآوری است.

اهمیت گاز برای پتروشیمی‌ها را خریدار گاز دو استان سردسیر کرد

گاز به علت این که علاوه بر آنکه فراهم کننده گاز خانگی است برای پتروشیمی‌ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که احمدی مهدوی ابهری دبیر انجمن کارفرمایی اظهار کرده که صنعت پتروشیمی ۱۰ تفاهم نامه با وزارت نفت به امضا رسانده که اگر به نتیجه برسد ۸ میلیارد دلار اندوخته‌گذاری در میدان ها گازی صورت می‌گیرد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب به ظرفیت گاز سرزمین افزوده می‌شود که بخشی از ناترازی گاز سرزمین را نیز می‌تواند جبران کند.

وی با اشاره به برنامه جدیدی که به تازگی با بانک مرکزی توافقات آن انجام شده است، افزود: کاری در دستور کار داریم که قرار است به طور پایلوت در دو استان کرمانشاه و خراسان اجرا شود، به طوری که اگر مشترکان خانگی در فصل سرد سال نسبت به سال قبل صرفه‌جویی داشته باشند، گاز صرفه‌جویی شده به قیمت خوراک پتروشیمی خریداری می‌شود و این پول به جیب مردم می‌رود.

مهدوی در ادامه گفت: در صورت اجرایی شدن این مطرح اگر مشترکی سال قبل هزار متر مکعب مصرف داشته است و اکنون با صرفه‌جویی به ۵۰۰ متر مکعب رسیده است گاز صرفه‌جویی شده به ازای هر متر مکعب بین ۴ تا ۵ هزار تومان خریداری می‌شود. اگر در دو مطرح پایلوت موفق شویم این عمل را در همه استان‌های سردسیر اجرا می‌کنیم، چراکه خرید گاز با قیمت مناسب مردم را ترغیب به صرفه‌جویی می‌کند.

بازدارندگی مشترکان بدمصرف با راهکارهای قیمتی

بر این مبنا، در کنار مباحث ذکر شده یکی از راهکارهایی که می‌تواند به گفتن یک عامل بازدارنده در روبه رو مشترکان پرمصرف به کار گرفته شود سیاست‌های قیمتی است؛ این نوشته به اندازه‌ای حائز اهمیت است که اخیراً رضا نوشادی مدیرعامل شرکت مهندسی و گسترش گاز حرف های است سال قبل ۴ همت از ۸ همت درآمد شرکت ملی گاز از محل گاز خانگی و تجاری به مردم پاداش صرفه‌جویی داده شد، اما از نظر دیگر از پرمصرف‌ها، حداقل دهک‌های ۸ تا ۱۰ جامعه هم انتظار می‌رود که قیمت واقعی گاز را بپردازند.

نوشادی با گفتن این که باید برای بدمصرف‌ها قیمت گاز را واقعی کنیم و حتی صنایع نیز قیمت واقعی گاز را پرداخت کنند، او گفت: اکنون صنایعی همانند فولاد، سیمان و یا پتروشیمی درآمد بالایی دارند به این علت باید قیمت واقعی گاز را بپردازند، وقتی فولاد و پتروشیمی به گاز ۱۷ سنتی معترض بودند و آن را تا متر مکعبی ۱۳ سنت، ۱۰ سنت و در نهایت ۷ سنت رساندند و اکنون بهای گاز ۵ هزار تومان در هر متر مکعب است و این در حالی است که شرکت ملی گاز از هر کدام از این صنایع هزاران میلیارد تومان طلبکار است که پرداخت نمی‌کنند.

سال قبل هم مشترکان بدمصرف نقره داغ شدند

به این علت به نظر می‌رسد اعمال تعرفه پلکانی می‌تواند یکی از راهکارهای مقابله با پرمصرف‌ها باشد حتی می‌توان نرخ‌های صادراتی برای مشترکان پرمصرف در نظر گرفت.

این نوشته هم به تازگی نقل نشده و تابستان سال ۱۴۰۲ می بود که در تعرفه‌های ابلاغی همانند سال‌های قبل تعرفه مشترکان کم مصرف (سه پله ابتدایی) هیچ تغییری نکرد و فقطً تعرفه مشترکان پر مصرف همانند سال ۱۴۰۱ در هر پله تعیین شد. این چنین به منظور تشویق مشترکان به صرفه‌جویی و منفعت گیری از راهکارهای بهینه‌سازی مصرف گاز طبیعی، تعرفه پله‌های ۱۱ و ۱۲ (مشترکان زیاد پر مصرف)، به ترتیب ۵۰ و ۶۰ هزار ریال است. این در حالی است که چندی پیش مسلم رحمانی، مدیر هماهنگی و امور گازرسانی زمان شرکت ملی گاز ایران درمورد آخرین حالت تحول تعرفه گاز حرف های می بود: بر پایه جز ۱ بند «ز» و بند «ل» تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ دولت و شرکت ملی گاز موظف شدند که ضمن بازدید مجدد الگوی مصرف قسمت خانگی تعرفه‌های گاز طبیعی را نیز به نحوی تنظیم کنند که برای مشترکان تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی که در حد متعادل مصرف دارند قبوض رایگان صادر شود.

این مقام مسئول اصرار کرد: از ابتدای سال ۱۴۰۲ پلکان مصرف ۱۲ گانه ۱۰۰ متر مکعب خواهد می بود اما تعرفه‌ها هیچ تغییری اشکار نکرده و همانند سال قبل اعمال می‌شود. برای مصارف سه پلکان اول هیچ تغییری نکرده اما برای دیگر پلکان‌ها همان مبالغ ۱۴۰۱ اخذ می‌شود و در پلکان ۱۱ و ۱۲ که مصارف بسیاری دارند با تغییراتی روبه رو هستیم.

در سال ۱۴۰۲ قرار بر آن می بود که در صورت افت حداقل ۱۰ درصدی مصارف خانگی به نسبت دوره شبیه سال ۱۴۰۱، به ازای هر متر صرفه‌جویی مبلغی معادل ۵ برابر هزینه فرآورش، انتقال و توزیع به مشترک پرداخت خواهد شد. این مبلغ تا سقف ۳۵ درصد صرفه‌جویی قابل پرداخت خواهد می بود. مدیر هماهنگی و امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران در این راستا توضیح داده می بود: در اقلیم ۱ مقدار مصرف ۱۳۰۰ متر مکعب است که از این به سپس ۶,۰۰۰ تومان خواهد می بود و ملزوم است مشترکان خانگی مصارف خود را به نحوی مدیریت کنند که در پلکان ۱۱ و ۱۲ قرار نگیرند. مشترکان بد مصرف به ازای هر متر مکعب در پلکان ۱۱ در اقلیم‌های گوناگون ۵,۰۰۰ تومان و در پلکان ۱۲ به سپس ۶,۰۰۰ تومان تعریف شده‌اند یعنی به ازای هر متر مکعب ۶,۰۰۰ تومان باید پرداخت کند که این عدد نسبت به پلکان‌های قبل جهش زیاد بسیاری دارد.

سال‌های قبل یک درصد مشترکان ۶ درصد مصرف را به خود تعلق داده بودند

به حرف های رحمانی سال ۱۴۰۱ نزدیک به ۶۹ درصد مصرف کنندگان در سه پله اول قرار گرفتند و این نوشته نشان داد که مردم همکاری خوبی را با صنعت گاز دارند و تنها یک درصد مشترکان در پلکان ۱۱ و ۱۲ به سپس بودند که شش درصد مصرف را نیز شامل می‌شدند. با دقت به این که امسال این تعرفه‌ها اعمال می‌شود انتظار می‌رود که مقدار مصارف افت اشکار کند.

بر پایه ابلاغیه شورای عالی امنیت ملی در سال ۱۴۰۲، گازبهای مشترکانی که در بازه وقتی ۱۵ دی ماه تا ۱۵ بهمن ماه حداکثر ۷۰ درصد مصرف پله سوم اقلیم وابسته را داشته باشند به‌صورت ۱۰۰ درصد رایگان محاسبه خواهد شد. مشترکان غیر خانگی با ظرفیت ۵ هزار متر مکعب در ساعت و زیاد تر در صورتی که در دوره سرد سال حداقل در ۵ روز متوالی مصارف خود را نسبت به روزهای قبل خود حداقل ۳۰ درصد افت دهند مشابه با حجم گاز صرفه‌جویی شده مشمول ۱۰ درصد بخشودگی گازبهای دوره خواهند شد. اما اکنون اشکار نیست در سال جاری تعرفه گاز چطور محاسبه شود!

بر پایه این گزارش، ناترازی گاز قضیه جدیدی نیست و طی سال‌های تازه بیشتر از پیش نمود اشکار کرده است به همین علت دولت چهاردهم از همین ابتدای کار باید راهکارهایی نظیر ذخیره سازی توسط پتروشیمی‌ها و صنایع که در دولت قبل هم نقل شد اما انچه که حرف های می‌شود راه پر پیچ و خمی دارد به همین جهت به نظر می‌رسد با اعمال راهکارهای قیمتی برای مشترکان را باید در نظر گرفت تا علاوه بر مدیریت مصرف بیشتر از پیش بازدارندگی تشکیل کند.

منبع :


مهر