قاچاق ۷۰ هزار لیتر سوخت هواپیما در شبانه‌روز/ قاچاق‌چیان دانش فنی ملزوم برای احداث خط لوله داشتند!_خبررسان

نوشته قاچاق سوخت بعد از انتقادات مسئولان و بعد از سال‌ها مورد دقت قرار گرفت. موضوعی که تا بحال زیرساخت‌های آن مهیا شده و عوامل سازمان‌یافته آن، به طور گسترده در حال قاچاق می باشند.

این موضوعی است که رئیس مجلس هم آن را نقل کرد. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، ۶ آذرماه سال جاری در صحن علنی مجلس گفت: روزانه نزدیک به ۲۵ میلیون تا ۳۰ میلیون لیتر فرآورده از سرزمین به‌صورت سازمان‌یافته قاچاق می‌شود. تردید نکنید که این قاچاق سازمان‌دهی شده است.

انتقاد از نحوه قاچاق سازمان‌یافته سوخت توسط رئیس مجلس و رئیس جمهوری، دیگر مسئولان را به فکر شناسایی و کشف مبادی قاچاق انداخته است. در این عرصه باید سوال کرد که اگر این قاچاق سازماندهی شده است، آیا می‌توان مبادی آن را کشف کرد؟

در همین عرصه باید او گفت که یک انشعاب دو کیلومتری از خط لوله‌ای که توسط آن سوخت هواپیماها منتقل می‌شد، شناسایی و کشف شده است.

آن طور که صداوسیما گزارش داده، مجتبی قهرمانی، رئیس کل دادگستری استان هرمزگان، گفت: بازدید نتایج حاصل از بازرسی تجهیزات کشف شده و این چنین برسی مقدار خوردگی لوله‌ها و زنگ‌زدگی تجهیزات مشخص می کند که سارقان زمان بسیاری از این خط لوله منفعت گیری کرده‌اند. این انشعاب غیرمجاز ظرفیت برداشت نزدیک به ۷۰ هزار لیتر در شبانه روز داشته و مطابق نظر کارشناسان قیمت خود لوله نزدیک به چهار میلیارد تومان است و انگارً سارقان دانش فنی و اطلاعات ملزوم در اختیار داشته‌اند.

قهرمانی با اصرار بر الزام نصب دستگاه‌های اندازه‌گیری در پالایشگاه‌ها و مسیرهای انتقال، به منظور جلوگیری از قاچاق سوخت افزود: در نتیجه عمل های نظارتی انجام شده در قرارگاه مقابله با قاچاق سوخت و بر پایه تست‌های انجام شده توسط شرکت پخش فراورده‌های نفتی اشکار شد؛ طی سه روز، این خط بیشتر از ۱۲۹ هزار لیتر کسری داشته است.

مطرح میترینگ چه شد؟

رئیس کل دادگستری استان هرمزگان با یادآوری تذکرات و پیگیری‌های دو سال تازه دستگاه قضائی به مسئولین و مدیران وزارت نفت مبنی بر لزوم نصب دستگاه‌های میتر بر الزام نصب این دستگاه‌ها برای جلوگیری و پیشگیری از قاچاق سوخت، به خصوص در شرایط جاری و ناترازی انرژی در سرزمین، اصرار کرد.

سیستم میترینگ در صنعت نفت و گاز به مجموعه‌ای از تجهیزات و فرآیندهایی حرف های می‌شود که برای اندازه‌گیری دقیق نفت، گاز، فرآورده‌های نفتی و… در مرحله های گوناگون تشکیل، انتقال و توزیع منفعت گیری می‌شود. در واقع از مرحله تشکیل تا لحظه‌ای که نفت، گاز یا هر فرآورده فرد دیگر به دست مصرف‌کننده برسد، همه مرحله های ردیابی خواهد شد تا در این مسیر قاچاقی صورت نگیرد.

در قانون برنامه هفتم گسترش و قوانین بودجه سالانه، وزارت نفت مکلف به اجرای مطرح پایش لحظه‌ای زنجیره تشکیل تا توزیع فرآورده یا همان میترینگ و مانیتورینگ است. بر پایه این تکلیف قانونی، زنجیره اراعه نفت‌ خام به واحدهای پالایشی تا توزیع فرآورده‌های نفتی، باید به سیستم‌های اندازه‌گیری دقیق تجهیز و این چنین مرکز پایش و مانیتورینگ در شرکت ملی پالایش و پخش راه‌اندازی ‌شود.

این کار تا پیش از این موردتوجه نبوده است، اما اکنون بعد از سال‌ها گسترش قاچاق سوخت در سرزمین و افزایش واردات سوخت به علت افتنیاز داخلی، مسئولان به فکر راه‌اندازی سیستم میترینگ افتاده‌اند.

تا جایی که پویا معارفی، مجری مطرح میترینگ شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، ۱۴ آذرماه به نقل از شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، اندوخته‌گذاری اولیه مطرح پایش لحظه‌ای زنجیره تامین و توزیع فرآورده‌های نفتی را نزدیک به ۲۲۰ میلیون دلار خبرداد و وعده اجرای این مطرح تا سال ۱۴۰۴ را داد.

سارقان دانش فنی قاچاق سوخت داشتند!

مسئله مورد دقت این است که رئیس کل دادگستری استان هرمزگان، کشف خط لوله دو کیلومتری مذکور را مرتبط با مطرح میترینگ دانسته است. باید سوال کرد که چرا اکنون که سرزمین با بحران سوخت روبه‌روست مسئولان به فکر راه‌اندازی سیستم میترینگ افتاده‌اند؟ سوال دیگر آن است که اگر از طریق پایش انتقال فرآورده‌های نفتی، نوشته قاچاق سوخت نمایان شده بعد چرا خبری راجع به قاچاق‌چیان انتشار نشده است؟

رئیس دادگستری استان هرمزگان به وضوح گفت که سارقان، دانش فنی و اطلاعات ملزوم در اختیار داشته‌اند و می‌دانستند که چطور باید یک انشعاب دو کیلومتری را راه‌اندازی کنند و از آن منفعت‌برداری کنند. این نوشته کار هر فردی نیست و باید سارقان اطلاعات دقیق از این صنعت داشته باشند.

حال باید سوال کرد که چرا اطلاعات سارقان انتشار نمی‌شود؟ از نظر دیگر، با دقت به اهمیت مطرح میترینگ و تشکیل شفافیت در همه حوزه‌های تشکیل، انتقال و توزیع فرآورده‌های نفتی، باید سوال کرد که چرا این مطرح تا بحال در دستور کار نبوده است و صنعت نفت هم چنان اصرار دارد که قسمت عمده فعالیت‌های خود را در وضعیتی غیرشفاف انجام دهد؟

شفافیت به سود چه افرادی است؟

بنا بر پیگیری‌های خبررسان از وزارت نفت، از سال ۹۷، هرگونه او گفت و گو درمورد خرید و فروش نفت و فرآورده‌های نفتی، مقاصد، قیمت، مقدار تشکیل و فروش آن محرمانه شده است؛ مگر آن که خود وزیر یا معاونان آن تصمیم به خبر‌رسانی در این مورد داشته باشند.

این نوشته از همان زمان صدمه جدی به صنعت نفت زد و این صنعت را در یک اتاق دربسته نگه داشت. نوشته پایش نفت و فرآورده‌های نفتی، به وضوح می‌تواند جلوی قاچاق آن‌ها را بگیرد. چرا که مقدار اراعه، انتقال و توزیع آن‌ها با سیستم‌های هوشمند اندازه‌گیری می‌شود و هرجا که مغایرتی وجود داشته باشد، معلوم می‌شود که قاچاق در کار است.

پیش‌تر مرتضی بهروزی‌فر، کارشناس انرژی، در او مباحثه با خبررسان گفت: نوشته قاچاق باید شفاف شود و تنها با وجود اطلاعات و شفافیت می‌توان فهمید مشکل کجاست و چطور باید حل شود. اگر اشکار شود که چه فردی سوخت را گرفته، برده و مصرف کرده است، مشخصا دیگر قاچاقی اتفاق نمی‌افتد. اولین شرط هر کاری، داشتن اطلاعات است؛ چرا که انجام یک کار بدون وجود اطلاعات، به منزله ورود با چشمان بسته به یک اتاق تاریک است. 

به حرف های او، در این چنین شرایطی، نمی‌توان فهمید مشکل از کجاست و چطور باید حل شود. در ایران، به دلایل مختلفی همانند اهمال‌کاری و مسائل دیگر، اطلاعات مربوط به انرژی وجود ندارد. حتی می‌توان او گفت که بعضی اوقات اوقات، برخی‌ از افراد می‌خواهند که اطلاعات وجود نداشته باشد یا به علت سواستفاده، دسترسی به اطلاعات محدود شود. در واقع قضیه این است که نخواستند که اطلاعات مربوط به مصرف انرژی حاضر باشد.

این نوشته در رابطه کشف انشعاب دو کیلومتری خط لوله در بندرعباس هم عیان است. هنگامی که مسئولان فهمید کسری ۱۲۹ هزار لیتری شدند، تازه به نوشته قاچاق پی برده و خط لوله دو کیلومتری را کشف کردند. این بدان معناست که داشتن اطلاعات و شفافیت در حوزه صنعت نفت، می‌تواند تعداد بسیاری از مبادی قاچاق را اشکار سازد. حال باید سوال کرد که آیا مسئولان قوت و شجاعت روبه رو با قاچاق‌چیان از طریق اجرای مطرح میترینگ را دارند؟

برای مطالعه زیاد تر صفحه سوخت و انرژی را جستوجو کنید.