آشنایی با درجه های سوختگی و روش های درمان آن

سوختگی یکی از آسیب‌های ناگهانی، جدی و دردناک است که می‌تواند زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. همانطور که می‌دانید ما چند نوع سوختگی داریم که بر اثر عوامل متعددی ممکن است رخ دهند و آسیب‌های مختلفی را با خود به همراه داشته باشند. با توجه به این موضوع، چه سوختگی سطحی ناشی از تماس با آتش یا آب داغ باشد، و چه سوختگی‌هایی شدیدتری که به عمق پوست و بافت‌ها نفوذ می‌کنند، همگی به درمان فوری و تخصصی نیازمند هستند، تا از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری شود. در این شرایط، انتخاب یک کلینیک تخصصی با تیم پزشکی ماهر که از روش‌هیا درمانی پیشرفته برای سرعت بخشیدن به فرآیند بهبودی کمک می‌کنند، اهمیت بسیار زیادی دارد. این مطلب درباره آشنایی با انواع سوختگی و عوامل ایجادکننده آن‌ها، اقدامات اولیه هنگام سوختگی و یافتن یک کلینیک سوختگی تخصصی نوشته شده است تا شما با مطالعه آن بتوانید به اطلاعات لازم در این زمینه دست پیدا کنید.

با انواع سوختگی و درجه بندی آن آشنا شوید؛ راهنمای شناخت نحوه ایجاد و علائم آن‌ها

سوختگی یکی از آسیب‌های شایع است که می‌تواند مشکلات جزئی تا صدمات جدی را برای فرد به همراه داشته باشد. سوختگی بر اساس درجات آسیب وارده به بدن و عامل ایجادکننده آن، به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شود که در صورت مواجهه با هر یک از این انواع سوختگی باید اقدامات اولیه به درستی انجام شده و در صورت شدت داشتن، به کلینیک سوختگی یا دکتر متخصص سوختگی مراجعه شود. از انواع درجه بندی سوختگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. سوختگی درجه ۱: سوختگی سطحی

در این درجه از سوختگی، آسیب وارد شده به پوست کم بوده و معمولا با قرمزی و سوزش همراه است. این سوختگی اغلب بر اثر یک تماس کوتاه با جسم داغ، خورشید و یا بخار ایجاد می‌شود و در مدت کوتاهی قابل درمان بوده و نیازی به مراقبت‌های ویژه ندارد. از جمله علائم سوختگی درجه یک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس درد و سوزش
• خشکی و پوسته پوسته شدن در زمان بهبودی زخم
• حساس شدن پوست به لمس
• قرمزی پوست
• التهاب و تورم جزئی

۲. سوختگی درجه ۲: سوختگی متوسط

سوختگی درجه ۲ معمولا به لایه‌های عمیق‌تری از پوست آسیب زده و می‌تواند با درد زیاد و تاول همراه باشد. این نوع سوختگی بر اثر تماس طولانی مدت با جسم داغ، مایعات جوشان و یا بخار ایجاد می‌شود. این درجه از سوختگی ممکن است به مراقبت‌های پزشکی نیاز داشته و در اغلب موارد، پوست آسیب دیده با درمان مناسب و مراقبت‌های بهداشتی، قابل بهبود خواهد بود. از جمله علائم این درجه از سوختگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قرمزی و تغییر رنگ پوست
• تورم و التهاب شدید
• ایجاد تاول
• احساس سوزش و درد شدید

۳. سوختگی درجه ۳: سوختگی میان‌عمق

این درجه از سوختگی بسیار شدید بوده و علاوه بر لایه‌های عمقی پوست، آسیب به بافت‌های زیرین آن مانند چربی، غدد عرق، ماهیچه‌ها و اعصاب را نیز سرایت می‌کند. در صورت آسیب دیدن و از بین رفتن اعصاب در ناحیه سوختگی، فرد دردی احساس نمی‌کند و پوست تغییر رنگ می‌دهد. سوختگی درجه ۳ بر اثر شعله‌های آتش، مایع بسیار داغ، قرار گرفتن در معرض یک جسم بسیار داغ و یا یک منبع شیمیایی یا الکتریکی ایجاد شده و معمولا به پیوند پوست نیاز دارد. از علائم این سوختگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ایجاد تاول‌های شدید
• تغییر رنگ پوست به قهوه‌ای تیره یا زنگ زغال
• تغییر بافت پوست به حالت چرمی و برجسته
• حالت مومی شکل پیدا کردن و سفید شدن پوست

۴. سوختگی درجه ۴: سوختگی عمیق

این سوختگی بدترین، عمیق‌ترین و شدیدترین نوع سوختگی به شمار می‌رود که علاوه بر پوست و بافت‌های زیرین، به ماهیچه، تاندون‌ها و استخوان‌ها نیز آسیب می‌رساند. سوختگی درجه ۴ کمتر از سایر درجات رخ می‌دهد اما در اغلب موارد فرد به دلیل وارد شدن آسیب به ارکان‌های مهم جان خود را از دست می‌دهد. از علائم این درجه از سوختگی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تغییر رنگ پوست به سفید
• آسیب دیدن ماهیچه‌ها، اعصاب و تاندون‌ها
• بیرون زدن یا قابل مشاهده بودن استخوان
• عدم احساس درد و سوزش

عوامل ایجادکننده انواع درجات سوختگی

1. سوختگی ناشی از حرارت: این سوختگی با قرار گرفتن در معرض حرارت ناشی از مایعات داغ، فلزات یا اجسام داغ و یا شعله‌های آتش ایجاد می‌شود. حرارت سلول‌های پوست را از بین برده و در موارد شدید می‌تواند مرگ فرد را به همراه داشته باشد.
2. سوختگی ناشی از مواد شیمیایی: مواد شیمیایی همچون اسید و یا محلول‌های شونده قوی نیز می‌توانند سوختگی ایجاد کنند. برخی از مواد آرایشی، در صورت فاسد شدن و یا استفاده نامناسب، می‌توانند سوختگی ایجاد کنند. سوختگی ناشی از مواد شیمیایی بسیار خطرناک بوده و در صورت بروز، باید در کمترین زمان ممکن به بیمارستان و به اورژانس مراجعه نمود.
3. سوختگی ناشی از برق الکتریسیته: سوختگی با برق نسبت به سایر انواع سوختگی‌ها کمتر رخ می‌دهد، اما در صورت رخ دادن درمان آن دشوارتر است. شدت آسیب و سوختگی ناشی از الکتریسیته، به میزان وارد شدن برق به بدن بستگی دارد.
4. سوختگی تابشی: قرار گرفتن مدت زمان طولانی در معرض پرتوهایی همچون اشعه ایکس، فرابنفش و اشعه‌های پرتودرمانی نیز می‌توانند سوختگی ایجاد کنند. این پرتوهای قوی برای درمان سرطان و یا تشخیص برخی بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و باید زمان استفاده از آن‌ها کوتاه مدت بوده و میزان تابش پرتوها کنترل شده باشد.

در مواجهه با سوختگی چه اقداماتی باید انجام داد؟

در مواجهه با سوختگی، انجام اقدامات اولیه در سریع‌ترین زمان ممکن بسیار اهمیت دارد و می‌تواند از بروز آسیب‌های بیشتر جلوگیری کند. این اقدامات بسته به نوع و شدت سوختگی، اقدامات متفاوتی باید انجام داد که در این بخش به بررسی برخی از این اقدامات اولیه عمومی می‌پردازیم:

۱. اقدامات اولیه در سوختگی درجه یک (سوختگی سطحی)

• خنک کردن ناحیه آسیب دیده: بلافاصله پس از وقوع سوختگی، ناحیه آسیب دیده را با آب سرد ( نه یخ) برای حداقل ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بشویید تا از درد و سوزش آن کاسته شود.
• عدم استفاده از مواد چرب: از مصرف کرم‌ها، روغن‎ها و یا پمادهای چرب خودداری نمایید.
• استراحت و مراقبت: پس از آنکه محل سوختگی خنک شد، می‌توانید از پانسمان‌های ضدعفونی‌کننده استفاده کرده و از لمس مکرر آن بپرهیزید. محل سوختگی نباید در معرض گرما یا آفتاب قرار گیرد.

۲. اقدامات اولیه در سوختگی درجه دو

• خنک کردن ناحیه: در این نوع سوختگی نیز باید ناحیه آسیب دیده را بلافاصله زیر آب سرد قرار دهید، اما دقت کنید که تاول‌ها نترکند.
• پوشاندن ناحیه سوختگی: پس از خنک شدن محل آسیب، باید برای جلوگیری از عفونت، ناحیه سوختگی را با گاز استریل بپوشانید.
• مراجعه به پزشک یا کلینیک سوختگی: در صورتی که سوختگی شدید است یا ناحیه وسیعی از بدن را درگیر کرده است، باید فورا به کلینیک سوختگی مراجعه کرده و پانسمان زخم سوختگی خود را به صورت تخصصی به این مرکز بسپارید.

۳. اقدامات اولیه در سوختگی درجه ۳ و سوختگی درجه ۴

• مراجعه فوری به اورژانس: برای این میزان از سوختگی باید در سریع‌ترین زمان ممکن به اورژانس مراجعه نمایید تا ناحیه آسیب دیده درمان شود. هرگونه تاخیر می‌تواند منجر به تهدید جان فرد شود.
• جلوگیری از عفونت: در صورتی که ناحیه سوختگی بسیار بزرگ است، آن را با پارچه‌ای تمیز پوشانده و از ورود آلودگی به محل جلوگیری نمایید.
• پشتیبانی از سیستم تنفسی: در صورتی که سوختگی ناشی از دود یا آتش است، باید فرد به هوای تازه منتقل شده و در صورت نیاز به کمک تنفسی، اقدامات لازم انجام شود.

۴. اقدامات اولیه در سوختگی شیمیایی

• شستشو با آب فراوان: به محض تماس با ماده شیمیایی، باید محل تماس را با آب سرد فراوان بشویید. مدت زمان شستشو باید حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه باشد.
• آگاهی از ماده شیمیایی: در صورتی که ماده شیمیایی قابل شناسایی است، برای درمان باید نام آن را به پزشک اطلاع دهید.
• مراجعه به پزشک: سوختگی‌های شیمیایی ممکن است نیاز به درمان‌های تخصصی داشته باشند، به همین دلیل در صورت بروز چنین مشکلی به سرعت به اورژانس و یا کلینیک سوختگی مراجعه نمایید.

۵. اقدامات اولیه در سوختگی الکتریکی

• خاموش کردن منبع برق: ابتدا منبع برق را قطع کرده و اطمینان حاصل کنید که شخص مصدوم با جریان برق در تماس نباشد.
• کمک‌های اولیه: اگر شخص بیهوش است و یا با مشکلات قلبی و تنفسی مواجه است، عملیات احیای قلبی و (CPR) را آغاز کنید.
• مراجعه فوری به بیمارستان: حتی اگر سوختگی شدید به نظر نمی‌رسد، باید به بیمارستان مراجعه نمایید تا از عدم وارد شدن آسیب‌های جدی به اندام‌های داخلی اطمینان حاصل کنید.

۶. اقدامات اولیه در سوختگی تشعشعی

• انتقال به مکان خنک: فردی که در معرض تشعشعاتی همچون نور خورشید قرار دارد را بلافاصله از محل دور کرده و به مکانی خنک منتقل کنید.
• آب‌رسانی: فرد باید به میزان فراوان آب بنوشد تا از کم‌آبی بدن و آسیب به اندام‌های داخلی جلوگیری شود.
• استفاده از کرم‌های ضد آفتاب: در صورت بروز سوختگی شدید، از کرم‌های مرطوب‌کننده و ضد التهاب برای تسکین استفاده نمایید. اما باید توجه داشته باشید که محصول حاوی الکل یا مواد معطر نباشد.

روش‌های درمان سوختگی در کلینیک تخصصی سوختگی کرج

برای درمان سوختگی‌های درجه ۱ و درجه ۲ که شدت زیادی دارند، می‌توانید به کلینیک سوختگی مراجعه نمایید تا پزشک متخصص به درمان آسیب‌های ایجاد شده بپردازند. در صورتی که سوختگی ایجاد شده در نوع درجه ۳ یا درجه ۴ است، باید در سریع‌ترین زمان ممکن به اورژانس مراجعه نمایید تا بتوان جان فرد را نجات داد. در صورتی که ساکن شهر کرج هستید و خود یا یکی از عزیزانتان دچار سوختگی درجه ۱ یا درجه ۲ شده‌اید، می‌توانید به کلینیک سوختگی کرج مراجعه نمایید. از جمله روش‌های درمانی که در این کلینیک به شما ارائه می‌شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درمان‌های مبتنی بر آب
• تجویز داروهای ضد اضطراب و مسکن
• استفاده از پمادهای سوختگی
• انجام انواع پانسمان سوختگی بر اساس شدت و وضعیت آسیب
• تجویز داروهای آنتی بیوتیک جهت پیشگیری از بروز عفونت

کلینیک سوختگی کرج؛ درمان سریع و تخصصی انواع سوختگی

کلینیک سوختگی کرج، با داشتن تیمی از پزشکان متخصص و تجهیزات پیشرفته، به درمان سریع و موثر انواع سوختگی‌های درجه ۱ و درجه ۲ می‌پردازند. در این کلینیک از جدیدترین و پیشرفته‌ترین روش‌های درمانی همچون پانسمان‌های نوین جهت تسریع بهبودی و کاهش عوارض سوختگی استفاده می‌شود. خدمات سوختگی در کلینیک سوختگی کرج تنها محدود به درمان‌های فیزیکی نمی‌شود! در این کلینیک به بیماران و خانواده‌های ایشان، خدمات مشاوره‌ای نیز ارائه می‌شود تا از نظر روحی شرایط نرمالی بدست آورده و اطلاعات لازم در مراحل و روند بهبود زخم سوختگی فرد مصدوم کسب نمایند. اگر شما یا عزیزانتان دچار سوختگی شده‌اید، با مراجعه به کلینیک سوختگی کرج، از درمان‌های تخصصی بهره‌مند شوید.