چرا تعداد بسیاری از توانایی‌آموختگان تا این مدت بیکارند؟_خبررسان

به گزارش تجارت نیوز، سال‌ها است توانایی‌آموزی به گفتن نسخه‌ای برای درمان بیکاری نقل می‌شود، اما آمارها و پژوهش‌های تازه مشخص می کند که همه توانایی‌آموختگان لزوماً به اشتغال نمی‌رسند. با وجود هزینه‌های سنگین و گسترش آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، نرخ اشتغال در بین آموزش‌دیدگان مهارتی پایین‌تر از انتظار است.

بر پایه داده‌های رسمی، ۹۸درصد از توانایی‌آموختگان چهار سال تازه در سن کار قرار دارند، اما تنها ۵۱درصد آن‌ها فعال اقتصادی به شمار می‌آیند. در عین حال، از بین همین گروه فعال، نزدیک به ۳۳درصد هم چنان بیکارند. این رقم های مشخص می کند که بخشی از مسیر آموزش تا اشتغال در سرزمین دچار گسست جدی است.

کارشناسان اعتقاد دارند مشکل مهم در نبوده است پیوند بین آموزش‌ها و نیاز واقعی بازار کار است. علی حسین شهریور، دبیرکل خانه تعاونگران ایران، در او مباحثه با تسنیم می‌گوید: هنگامی قسمت بزرگی از آموزش‌ها در حوزه‌هایی انجام می‌شود که بازارشان اشباع است، طبیعی است که توانایی‌آموزان به جمع غیر‌فعالان اقتصادی بپیوندند. آموزش بدون بازار، به نوعی انباشت بی‌ثمر توانایی تبدیل می‌شود.

وی ضعف دیگر را نبوده است نظام حمایتی بعد از دوره‌های آموزشی دانست و افزود: اگر پشتیبانی‌های مالی، بیمه‌ای و بازاری از توانایی‌آموختگان وجود داشته باشد، تعداد بسیاری از آنان می‌توانند کسب‌وکارهای کوچک خود را راه بیندازند.

شهریور می‌گوید مشکل در ذات آموزش نیست، بلکه در نبوده است ربط بین آموزش و نیاز واقعی بازار کار است. هنگامی قسمت بزرگی از آموزش‌ها در حوزه‌هایی اراعه می‌شود که بازارشان اشباع است، طبیعی است که توانایی‌آموزان به جمع غیر فعالان اقتصادی بپیوندند. در نتیجه، آموزش بدون بازار، به نوعی انباشت بی‌ثمر توانایی تبدیل می شود.

به حرف های وی، در کشورهای موفق، سیاست مهارتی بر مبنای پیش‌بینی نیاز بازار کار طراحی می‌شود، یعنی ابتدا زمان‌های شغلی شناسایی خواهد شد و سپس آموزش مشابه با آن‌ها اراعه می‌شود. اما به نظر می‌رسد در سرزمین ما، این رابطه معکوس و ناپیوسته است، ابتدا آموزش داده می‌شود و سپس انتظار اشتغال می‌رود.

شهریور افزود: در بین توانایی‌آموختگان فعال اقتصادی، ۳۳درصد بیکار می باشند. این آمار مشخص می کند که نرخ بیکاری در بین آموزش‌دیدگان مهارتی چند برابر میانگین بیکاری سرزمین است. در واقع، تعداد بسیاری از توانایی‌آموختگان، با وجود آموزش، تا این مدت نتوانسته‌اند داخل بازار کار شوند.

دبیرکل خانه تعاونگران معتقد است این حالت بیانگر دو ضعف هم‌زمان است.از یک سو، کیفیت و روزآمدی آموزش‌ها پایین است و از نظر دیگر، نظام حمایتبعد از آموزش وجود ندارد.

او گفت: اگر پشتیبانی‌های مالی، بیمه‌ای و بازاری از توانایی‌آموختگان بعد از آخر دوره‌ها وجود داشته‌ باشد، تعداد بسیاری از توانایی‌آموختگان می‌توانند کسب‌وکارهای کوچک خود را راه بیندازند.

شهریور ضمن پافشاری بر الزام نهادینه شدن سازوکار نظارت بر اثربخشی آموزش‌ها او گفت: تعداد بسیاری از مراکز فنی و حرفه‌ای دولتی با افتجدی تجهیزات، ابزار و فناوری روز روبه رو‌ می باشند. نتیجه این حالت، افت قابلیت رقابت و اشتغال‌پذیری توانایی‌آموختگان است.او پافشاری کرد: نمی‌توان انتظار داشت فردی با توانایی‌های قدیمی، در بازار تازه کار دوام بیاورد.

شهریور با پافشاری بر لزوم تحول رویکرد سیاست مهارتی سرزمین او گفت: باید از آموزش صرف به سمت آموزش اشتغال‌محور حرکت کنیم، یعنی هر دوره آموزشی بر پایه نیاز اشکار بازار، کارآموزی در محیط واقعی کار و پیوند با بنگاه‌ها طراحی شود. آموزش نباید آخر باشد، بلکه باید اغاز ورود به بازار کار باشد.

در روبه رو، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در موضعی متفاوت پافشاری می‌کند که هیچ جوان ماهری در سرزمین بیکار نیست، چون آموختن توانایی توانمندی و زمان‌آفرینی به جستوجو دارد.

با این حال، تحلیلگران بازار کار می‌گویند چالش اشتغال مهارتی تنها به نظام آموزشی مربوط نیست؛ پایین بودن سطح مزدی، کم‌ثباتی اقتصادی و ضعف تقاضا برای نیروی متخصص در بنگاه‌ها از عوامل بازدارنده دیگرند.

تعداد بسیاری از اقتصاددانان اعتقاد دارند که مشکل بیکاری توانایی‌آموختگان فقطً آموزشی نیست، بلکه ریشه در عوامل ساختاری و اقتصادی دارد؛ از جمله ,مشکلات مزدی (عدم جذابیت دستمزد مشاغل مهارتی)،رکود و محدودیت‌های نقدینگی در قسمت‌های مولد وفقدان شفافیت در نیازسنجی نیروی کار در سطح ملی وجود دارد.

برای تبدیل توانایی به اشتغال پایدار، کارشناسان بر سه محوربازنگری در محتوای توانایی‌آموزی، تشکیل شبکه‌های حمایتی بعد از آموزش و اصلاح نظام مزدی و بیمه‌ای. بدون این اصلاحات، افزایش دوره‌های آموزشی فقطً به افزایش گواهی‌نامه‌ها خواهد انجامید، نه به افزایش اشتغال جوانان پافشاری دارند.

منبع: تسنیم