افزایش قیمت بنزین علتگرانی میشود، نه تورم/ اصلاح قیمت بنزین بدون ارامش بازار ارز ممکن نیست_خبررسان
به گزارش خبررسان
به حرف های یک کارشناس اقتصادی، گرچه قیمت انرژی باید واقعی شود، اما اکنون شرایط آن مهیا نیست. این چنین افزایش قیمت بنزین بر معیشت مردم تاثییر میگذارد و دولت برنامه روشنی برای جبران آثار رفاهی آن اراعه نکرده است.
به گزارش تجارت نیوز، هفته قبل می بود که دولت چهاردهم، بعد از گمانهزنیها و کشمکشهای زیاد، از سه نرخی شدن سوخت و افزایش قیمت بنزین با کارت سوخت جایگاهها به پنج هزار تومان خبر داد؛ تصمیمی که از نیمه آذرماه اجرایی خواهد شد و مقصد آن، افت مصرف، جلوگیری از افزایش واردات بنزین و تحکیم نقش کارت سوخت شخصی گفتن شده است.
با وجود این، یکی از نگرانیهای مهمی که مدام حوالی نوشته افزایش قیمت بنزین نقل میشود، تاثییر این افزایش بر قیمت دیگر کالاهای اساسی، رشد تورم و در نتیجه، تهدید معیشت خانوارهاست.
در این چنین شرایطی، سوال مهم آن است که آیا در حالت جاری اقتصاد ایران، سیاست اصلاح قیمت بنزین به اهداف خود دست اشکار میکند؟ مهمتر از آن، اجرای این سیاست تا چه مقدار جهت افزایش قیمتها و دشوارتر شدن تامین معیشت برای خانوارهای ایرانی میشود؟
آخرین مطالب
علی صادقی همدانی، کارشناس اقتصادی، در او مباحثه با خبررسان به این سوال جواب میدهد.
ریشه مهم تورم مشابه نبودن رشد نقدینگی با رشد تشکیل است
صادقی همدانی گفت: «با اهمیت ترین نظریه در رابطه تورم متعلق به میلتون فریدمن است که تورم را همیشه و همهجا یک اتفاق پولی میداند. به این علت ریشههای تورم را باید در قسمت اسمی اقتصاد و بهاختصاصی در نظام بانکی جستوجو کرد. به این علت آنچه جهت ابراز تورم میشود خلق نقدینگی مازاد بر نیاز واقعی اقتصاد است.»
او افزود: «اگر دوره بعد از جنگ ایران و عراق تا سال ۱۴۰۱ را بازدید کنیم، متوسط رشد سالانه درآمد ملی کمتر از ۳.۵ درصد بوده، در حالی که رشد نقدینگی در همین دوره نزدیک به ۲۵ درصد به ثبت رسیده است. این فاصله ۲۱.۵ درصدی به دولتها رسیده و هزینه آن را مردم از طریق تحمل تورم پرداخت کردهاند. در نتیجه، ریشه مهم تورم مشابه نبودن رشد نقدینگی با رشد تشکیل است. و برخلاف ادعاهایی که نقل میشود، افزایش قیمت بنزین، هرچند جهت گرانی میشود اما عامل تشکیل تورم نیست.»
افزایش بهای همهشده کالاها و خدمات به جستوجو افزایش قیمت بنزین قابل تکذیب نیست
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: «فهمیدن تفاوت بین تورم و گرانی اهمیت تعداد بسیاری دارد. افزایش قیمت بنزین شوکی است که یکبار برای همیشه سطح قیمتهای نسبی را اصلاح میکند. برای نمونه، هزینه حملونقل از یک مقطع وقتی به سپس افزایش مییابد اما این افزایش مستمر نیست؛ به همین علت آن را تورم نمیدانیم بلکه گرانی برداشت میکنیم.»
او اصرار کرد: «افزایش بهای همهشده کالاها و خدمات به جستوجو رشد قیمت بنزین قابل تکذیب نیست، اما این تاثییر استمرار ندارد.»
در سایت خبری خبررسان آخرین اخبارحوادث,سیاسی,فرهنگ وهنر,اقتصاد و تکنولوژی,دفاعی,ورزشی,ایران,جهان را بخوانید.
اصلاح قیمت بنزین میتواند کسری بودجه دولت را افت دهد
صادقی همدانی او گفت: «در روبه رو، مزیت اصلاح قیمت بنزین این است که میتواند کسری بودجه دولت را افت دهد؛ یقیناً به شرط آنکه دولت منبع های آزادشده را مجددا صرف هزینههای دیگر نکند و انضباط پولی و مالی مراعات شود. در این چنین شرایطی این سیاست میتواند در بینزمان و طویل مدت به کنترل تورم پشتیبانی کند.»
او در ادامه گفت: «با این حال، این به معنی الزام اجرای سریع سیاست واقعیسازی قیمت نیست. ما در فضای نظری و انتزاعی او گفت و گو نمیکنیم؛ بلکه با جامعهای مواجهیم که الگوهای مصرفی آن طی چند دهه شکل گرفته است. به این علت اجرای این چنین سیاستی نیازمند فراهمبودن پیششرطهای اشکار است؛ پیششرطهایی که اکنون وجود ندارند.»
با اهمیت ترین پیششرط افزایش قیمت بنزین، ارامش در بازار ارز است
این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: «با اهمیت ترین شرط، ارامش در بازار ارز است. فکر کنید قیمت بنزین پنج هزار تومان تعیین شود؛ با نرخ ۱۰۰ هزار تومانی دلار، این رقم معادل پنج سنت است. اما اگر نرخ دلار به ۲۰۰ هزار تومان برسد، در عمل واقعیسازی قیمت بیتاثییر خواهد شد و اصلاح انجامشده به عقبگرد میانجامد. به این علت بدون ارامش بازار ارز، اصلاح قیمت بنزین ممکن نیست.»
او افزود: «در شرایط جاری، با دقت به حالت سیاسی و اقتصادی، تحریمها، محدودیتهای ورود ارز، شرایط پیمانسپاری ارزی و حالت از بین بردن تعهدهای ارزی، اساساً امکان اجرای درست این سیاست وجود ندارد.»
عرصه اجرایی ملزوم برای واقعیسازی قیمت بنزین فراهم نیست
صادقی همدانی گفت: «حقیقت این است که اقتصاد سرزمین به بنبست رسیده است. از یکسو با آثار مخرب زیستمحیطی ناشی از مصرف سوختهای فسیلی و هزینههای اجتماعی مرتبط با آن مواجهیم و از نظر دیگر، عرصه اجرایی ملزوم برای واقعیسازی قیمتها فراهم نیست. در نتیجه، این مطرح از ابتدا با چالش جدی روبهروست.»
دولت برنامهای برای جبران آثار رفاهی افزایش قیمت بنزین ندارد
این کارشناس اقتصادی اصرار کرد: «گرچه قیمت انرژی باید واقعی شود، اما زمان و شرایط اجرای آن زیاد مهم است و اکنون این چنین شرایطی مهیا نیست. افزون بر این، افزایش قیمت بنزین بر معیشت مردم تاثییر میگذارد و دولت نیز برنامه روشنی برای جبران آثار رفاهی آن اراعه نکرده است.»
او در ادامه گفت: «در دورههایی همانند زمان برجام، که فضای انتظارات مثبت می بود و بازار ارز ارامش نسبی داشت، اجرای واقعیسازی قیمت بنزین میتوانست منطقی باشد اما در شرایط جاری که بازارها دچار نااطمینانی شدید بهاختصاصی در بازار ارز می باشند، این چنین کاری از پیش ناکامیخورده است.»
دهکهای پایین درآمدی باید با دقت مورد دقت قرار گیرند
صادقی همدانی به خبرنگار خبررسان او گفت: «در کنار مسائل اقتصادی، نباید از مطلبهای صحیح در رابطه قیمت انرژیهای پاک و زیان های سوختهای فسیلی غافل شد؛ تعداد بسیاری از کشورها حتی برای این سوختها مالیات وضع میکنند. با این حال، در سرزمین ما ابعاد اجتماعی و جامعهشناختی نوشته زیاد مهم است. سبک زندگی قسمت قابلتوجهی از مردم به قیمت جاری بنزین گره خورده و مشاغل گستردهای همچون رانندگان تاکسیهای اینترنتی بهشدت از این قیمت تأثیر میپذیرند.»
او در آخر خاطرنشان کرد: «نباید فراموش کرد که ایران کشوری فقیر است و دهکهای پایین درآمدی باید با دقت مورد دقت قرار گیرند. امروز سطح نابرابری و بیثباتی اجتماعی بهشدت افزایش یافته و جامعه با حالت خاص و بیسابقهای روبه رو است.»
برای مطالعه زیاد تر صفحه اقتصاد کلان در خبررسان را جستوجو کنید.
دسته بندی مطالب
اقتصاد
منبع
