هشدار تازه درباره نوره زرنیخ دار در بارداری؛ آیا می‌توان استفاده کرد؟

خانم‌های باردار زیادی این روزها می‌پرسند آیا استفاده از نوره زرنیخ دار در بارداری مجاز است یا ممکن است برای جنین خطر داشته باشد. خلاصه پاسخ این است که به‌خاطر وجود ترکیبات حاوی آرسنیک (زرنیخ)، احتیاط جدی لازم است و اغلب منابع پزشکی توصیه می‌کنند در بارداری، به‌خصوص سه‌ماهه اول، از نوره زرنیخ‌دار استفاده نشود و در صورت لزوم، فقط از انواع بدون زرنیخ و با مشورت پزشک استفاده شود.

به گزارش خبررسان نگرانی درباره نوره زرنیخ دار در بارداری دقیقا از جایی شروع می‌شود که ترکیب سنتی این پودر را زیر ذره‌بین علمی می‌گذاریم. نوره سنتی معمولا ترکیبی از آهک و زرنیخ (آرسنیک سولفید) است؛ ماده‌ای که در طب سنتی برای موبری و حتی مصارف دیگر استفاده می‌شده، اما امروز از نگاه سم‌شناسی، یک ترکیب بالقوه خطرناک به حساب می‌آید، به‌خصوص وقتی پای بارداری وسط است.

نوره زرنیخ‌دار دقیقا چیست و چرا در بارداری حساس می‌شود؟

نوره یا پودر واجبی، یک ماده موبِر قوی است که مو را از ریشه تضعیف می‌کند. نوع زرنیخ‌دار آن به‌خاطر وجود ترکیبات آرسنیک، اثر موبری سریع‌تری دارد و همین موضوع باعث محبوبیتش در سال‌های گذشته شده است.

اما بارداری شرایط بدن را به‌طور کامل تغییر می‌دهد:

• پوست حساس‌تر می‌شود

  آخرین مطالب

  • نوآوری‌ های هوش مصنوعی در بردهای هوشمند: تحول آموزش دیجیتال در ایران
  • خواست ۶ سرزمین برای بازی دوستانه با تیم ملی چوگان ایران – خبررسان
  • موشک‌های ایران اسرائیل را تحقیر کرد؛ رژیم صهیونیستی اما سریال پلیسی می‌سازد_خبررسان
  • تغیرات نظام مالیاتی در مسیر دانش‌بنیان و هوشمندسازی_خبررسان
  • اسکواش رنکینگ جهانی؛ پیروزی مقتدرانه ملی‌پوش ایران برابر نماینده هند – خبررسان

• جریان خون و متابولیسم بدن بالا می‌رود

• هر ماده شیمیایی تهاجمی، بالقوه می‌تواند اثر غیرمستقیم روی جنین داشته باشد

به همین دلیل، هرچند نوره در طب سنتی طرفداران خودش را دارد، ولی در بارداری دیگر نمی‌توان فقط با تکیه بر تجربه‌های قدیمی تصمیم گرفت؛ لازم است سراغ شواهد علمی و توصیه‌های متخصصان برویم.

خطرات احتمالی نوره زرنیخ‌دار در بارداری از نگاه علم

آن‌چه نگرانی درباره نوره زرنیخ دار در بارداری را جدی می‌کند، حضور آرسنیک در زرنیخ است. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض آرسنیک (حتی از طریق پوست یا محیط) در دوران بارداری می‌تواند با مشکلاتی مثل کاهش وزن هنگام تولد، افزایش ریسک سقط، برخی ناهنجاری‌ها و اختلالات رشدی مرتبط باشد.

نکات مهمی که باید در نظر بگیرید:

• آرسنیک یک سم شناخته‌شده است و در منابع علمی به عنوان «King of Poisons» (شاه سموم) از آن یاد شده است.

• تماس پوستی مکرر با ترکیبات حاوی آرسنیک یا مواد مشابه در محصولات آرایشی و پوستی، در مطالعات مختلف با عوارض سیستمیک همراه بوده است.

• راهنماهای تراتو‌لوژی (سم‌شناسی بارداری) تاکید می‌کنند که در مورد مواجهه حاد یا مزمن با آرسنیک در بارداری، ریسک آسیب جنین همراه با بروز علائم در مادر افزایش می‌یابد.

از آن طرف، تعدادی از منابع پزشکی ایرانی هم به‌طور مشخص توصیه می‌کنند:

• نوره، به‌خصوص نوع زرنیخ‌دار، در سه‌ماهه اول بارداری مصرف نشود.

• اگر قرار است از نوره استفاده شود، بهتر است از نوع بدون زرنیخ و فقط با رعایت دقیق زمان ماندگاری روی پوست و در محیط کاملا با تهویه مناسب باشد. 

خلاصه این‌که، شواهد کافی برای این‌که بگوییم «نوره زرنیخ‌دار در بارداری کاملا بی‌خطر است» وجود ندارد، ولی شواهد قابل‌توجهی درباره خطرات آرسنیک در بارداری داریم؛ بنابراین رویکرد محتاطانه، پرهیز یا حداقل محدودکردن جدی استفاده از آن است.

این متن جایگزین ویزیت پزشک یا متخصص طب ایرانی/پوست نیست؛ قبل از هر تصمیمی حتما با پزشک خودتان مشورت کنید.

اگر قبل از بارداری همیشه نوره می‌زدید، حالا چه‌کار کنید؟

خیلی‌ها سال‌ها به نوره عادت داشته‌اند و حالا در بارداری نمی‌دانند ادامه بدهند یا نه. بر اساس توصیه‌های پزشکان (از زبان دکتر فاطمه مرادی):

• اگر تا قبل از بارداری هرگز نوره نزده‌اید، زمان بارداری جای مناسبی برای اولین تجربه، آن هم با نوره زرنیخ‌دار، نیست.

• اگر قبلا به‌طور منظم نوره می‌زدید و بدن‌تان به آن عادت دارد، باز هم در سه‌ماهه اول بهتر است به‌طور کامل کنار گذاشته شود. بعد از آن، تنها در صورت تایید پزشک، شاید بتوانید با فاصله‌های زیاد، از نوع بدون زرنیخ، روی بخش‌های کوچک و با زمان بسیار محدود استفاده کنید.

• هر نوع احساس سوزش شدید، التهاب، خارش غیرعادی یا تنگی نفس بعد از استفاده، علامت خطر است و باید مصرف را قطع و سریعا با پزشک مشورت کنید.

در کنار این‌ها، فراموش نکنید هرچه تعداد دفعات تماس با مواد شیمیایی تند کمتر شود، حاشیه امن شما و جنین بیش‌تر خواهد بود.

جایگزین‌های ایمن‌تر برای اصلاح مو در دوران بارداری

سازمان‌ها و منابع معتبر بین‌المللی درباره اصلاح مو در بارداری معمولا این توصیه‌ها را دارند:

1. اصلاح با تیغ (ژیلت):
   تهاجم شیمیایی ندارد، اگر اصول بهداشتی رعایت شود، یکی از کم‌خطرترین روش‌ها در بارداری است، برای پوست‌های خیلی حساس، استفاده از ژیلت تازه و فوم/ژل مخصوص اصلاح می‌تواند تحریک را کم‌تر کند.
2. واکس و اپیلاسیون ملایم:
   اگر قبلا انجام می‌دادید و حساسیت خاصی نداشتید، معمولا می‌تواند گزینه قابل‌قبولی باشد، بهتر است در بارداری، از روش‌های خیلی داغ، اپیلاسیون شدید یا نواحی خیلی حساس (بدون مشورت متخصص) اجتناب کنید.
3. کرم‌های موبر استاندارد:
   در منابعی مثل NCT و برخی راهنماهای درماتولوژی، کرم‌های موبر استاندارد در بارداری، در صورت استفاده محدود و روی سطح کوچک، معمولا بدون مشکل جدی گزارش شده‌اند، هرچند ممکن است باعث حساسیت پوستی شوند.

حتما قبل از استفاده، برچسب محصول را دقیق بخوانید، یک تست پَچ کوچک روی بخش محدودی از پوست انجام دهید و در صورت امکان، مواد تشکیل‌دهنده را با پزشک خود چک کنید.

نکته مهم این است که حتی در مورد روش‌های نسبتا ایمن، افراط، استفاده مکرر و طولانی‌مدت یا استفاده روی پوست‌های زخمی و ملتهب می‌تواند مشکل‌ساز شود.

جمع‌بندی؛ و یک نکته خیلی مهم درباره خرید نوره

در یک جمله، درباره نوره زرنیخ دار در بارداری می‌توان گفت:

• به‌خاطر حضور آرسنیک و حساسیت بالای دوران بارداری، استفاده از نوره زرنیخ‌دار به‌خصوص در سه‌ماهه اول توصیه نمی‌شود.

• اگر قرار است از نوره استفاده شود، فقط نوع بدون زرنیخ، آن هم با فاصله زمانی زیاد، روی سطح محدود و با تایید پزشک، می‌تواند قابل‌بررسی باشد.

در نهایت، اگر تصمیم گرفتید از نوره یا هر نوع پودر موبر استفاده کنید، یک نکته بسیار مهم است: حتما محصول اصل و معتبر تهیه کنید. نوره‌های تقلبی یا غیر استاندارد ممکن است حاوی مقادیر نامشخص و خطرناک از زرنیخ یا مواد شیمیایی دیگر باشند و ریسک را چند برابر کنند.

برای آشنایی بیش‌تر با راهنمای خرید محصول مطمئن و آدرس فروشگاه‌های قابل اعتماد، پیشنهاد می‌کنم حتما مطلب سایت «هنر فردی» با عنوان پودر موبر از کجا بخریم؟ را بخوانید تا در کنار حفظ زیبایی و راحتی، ایمنی خودتان و سلامت جنین را هم در اولویت نگه دارید.