شعبده‌بازی دولت برای لاپوشانی کم شدن صادرات غیرنفتی/ بازی با اعداد صدای فعالان اقتصادی را درآورد

به نقل از خبررسان، در ماه‌های قبل تضعیف تراز تجاری سرزمین انتقادات بسیاری به جستوجو داشته و اکنون به نظر می‌رسد این حالت علتشده وزیر امور اقتصادی و دارایی به‌گفتن سخنگوی اقتصادی دولت، برای نهان کردن آن، نحوه اراعه آمار تجاری را تحول دهد. سیداحسان خاندوزی اخیرا حرف های است که مجموع تجارت خارجی سرزمین در ۹ ماهه امسال ۱۱۲ میلیارد دلار بوده که نسبت به ۹ ماهه شبیه سال قبل بیشتر از هفت درصد افزایش داشته است.

او این چنین حرف های است که گمرک برای اولین بار گزارش تجارت خارجی ماهانه را با احتساب آمار صادرات نفت، برق و خدمات فنی و مهندسی محاسبه کرده که بر این مبنا در ۹ ماهه ۱۴۰۲ مقدار صادرات سرزمین ۱۵ میلیارد دلار بیشتر از مقدار واردات سرزمین بوده است؛ به این معنی که بیشتر از ۶۳ میلیارد دلار قیمت صادرات نفت و غیرنفتی سرزمین و بیشتر از ۴۸ میلیارد دلار قیمت واردات سرزمین در ۹ ماهه ۱۴۰۲ بوده است.

نهان‌کاری دولت با اظهار آمار «تجمعی» صادرات

اما این نوشته انتقاد برخی فعالان اقتصادی را به جستوجو داشته است. برای مثال محمد لاهوتی -رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در توییتر از این نوشته انتقاد کرده و نوشته که منفی شدن تراز تجاری سرزمین، سخنگوی اقتصادی دولت را ناچار کرده، آمار صادرات (نفتی و غیرنفتی) را به طور تجمعی اظهار کند. او این چنین خطاب به وزیر اقتصاد نوشته است: «با این بدعت، به‌جای صدمه‌شناسی و حل قضیه، صورت قضیه را پاک کردید.»

مهدی طباطبایی –مشاور کنفدراسیون صادرات- نیز در همین رابطه در توییتر اصرار کرده که نحوه اراعه آمارتجارت خارجی برای نهان کردن افت صادرات غیرنفتی، نتیجه سیاست‌گذاری نادرست بانک مرکزی است که به‌جای کنترل تورم و افت هزینه تشکیل و رقابتی شدن قیمت‌ها، تنها بر سرکوب ارز صادراتی در قسمت غیرنفتی به سود خواص تمرکز دارد.

یقیناً عبدالناصر همتی –رئیس قبل بانک مرکزی ایران هم در توییتر به این نوشته عکس العمل نشان داده و حرف های که با رسیدن تراز تجاری ۹ ماهه سرزمین به منفی ۱۲ میلیارد دلار، گمرک سرزمین با نوآوری و برای اولین بار، قیمت صادرات ۹ ماهه نفت را هم به آن اضافه و نتیجه را مثبت کرد! او این چنین از دولت خواسته مقدار خروج اندوخته از سرزمین و درصد برگشت ارز صادرات غیرنفتی هم اظهار بشود تا قضاوت بهتری نسبت به کارکرد تراز پرداخت‌ها انجام بشود.

دوپینگ نفتی آمارهای تجاری

اما این اولین بار نیست که مسئولان دولت به جستوجو بازی با اعداد می باشند. ماه قبل هم سپس از بالا گرفتن انتقادات نسبت به روال تضعیف تراز تجاری غیرنفتی سرزمین، وزارت اقتصاد خبرداد که تراز تجاری غیرنفتی سرزمین، مثبت نیست، اما با لحاظ نفت، تراز تجاری سرزمین بیشتر از ۱۰ میلیارد دلار مثبت بوده است.

این چنین مطابق اظهار این وزارتخانه قسمت مهمی از کسری‌های تراز تجاری غیر نفتی ناشی از افت قیمت‌های جهانی به اختصاصی در حوزه محصولات پتروشیمی است که قسمت عمده‌ای از صادرات غیرنفتی ایران را راه اندازی می‌دهد و قیمت جهانی آن‌ها نزدیک به ۴۰ درصد افت یافته است.

به همین علت است که با وجود افزایش ۲۷ درصدی وزن در صادرات غیر نفتی نسبت به زمان شبیه سال قبل، افت قیمت‌های جهانی جهت شده که صادرات به لحاظ ارزشی تنها ۱.۶ درصد افزایش داشته باشد. علاوه بر این عدم پیچیدگی فناوری در اقتصاد ایران جهت شده که متوسط قیمت یک وزن ثابت از کالاهای صادراتی کمتر از واردات به همان وزن باشد.

چرا تراز تجاری هر روز منفی‌تر می‌بشود؟

با وجود تلاش دولت برای تشکیل جریان خبری متفاوت، بازدید آمار هشت ماهه امسال حاکی از روال نزولی قیمت صادرات غیرنفتی است؛ به‌طوری‌که تراز تجاری در هشت ماهه امسال به منفی ۱۰ میلیارد دلار رسیده و این رقم بدون احتساب فصل ۲۷ کتاب مقررات صادرات و واردات که عمدتا شامل محصولات پایه نفتی می‌بشود، به منفی ۲۰ میلیارد دلار می‌رسد.

به نظر می‌رسد از جمله با اهمیت ترین دلایل تضعیف تراز تجاری، سیاست از بین بردن ضمانت ارزی، بخشنامه‌های خلق‌الساعه و ممنوعیت‌های صادراتی ناگهانی، مشکلات تامین مواد اولیه، تعیین مالیات علی‌الحساب برای صادرات، افت قیمت کالاهای صادراتی، تنوع پایین کالاهای صادراتی و این چنین مقاصد صادراتی و صادرات کالاهای با قیمت افزوده پایین است که منبع محور می باشند و برای تشکیل آنها فناوری بالایی به کار گرفته نشده است.

در این بین، دقت به این مسئله الزامی است که متوسط قیمت واحد صادراتی در هشت ماهه نخست سال جاری به کمتر از ۳۶۰ دلار در هر تن رسیده که این رقم بدون احتساب فصل ۲۷ پایین تر نیز خواهد آمد. این در حالی است که در زمان شبیه سال قبل متوسط قیمت واحد صادراتی سرزمین نزدیک به ۴۶۶ دلار در هر تن بوده است.

تجمیع آمار صادرات غیرنفتی با پتروشیمی نادرست است!

در این رابطه صدرالدین نیاورانی، نایب رئیس کمیسیون گسترش صادرات غیرنفتی در گفتگو با خبررسان، اظهار کرد: در موارد بسیاری آمارهای دقیق در سرزمین نداریم و عمل تازه وزیر اقتصاد مبنی بر تجمیع آمار صادرات نفتی و غیرنفتی هم عمل اشتباهی می بود.

به حرف های وی تفکیک نشدن آمارهای تجاری مانع پی‌بینی سیاست‌های اقتصادی می‌بشود. در قبل هم صادرات پتروشیمی را با غیرنفتی جمع کردند که این هم کار درستی نیست و آمارها باید به روال قبل برگردد.

نیاورانی با گفتن این که کار اقتصادی گم نمی‌بشود ودر سیستم مالی یک ریال هم یک ریال است، تصریح کرد: هنگامی یک طرف معامله های اقتصادی را از دست می‌دهیم و از استاندارد جهانی و بین‌المللی خارج می‌شویم، نمی‌توانیم موازنه‌های دیگر را درست سر جای خود بنشانیم.

وی این چنین او گفت: برخی مانع ها داخلی به قدری واضع و شفاف است که شک می‌کنیم این از طرف دشمنان در نظر گرفته شده یا دوستان و مسئولان!

برای مطالعه زیاد تر در این رابطه صفحه تشکیل و تجارت را در خبررسان جستوجو کنید.