میراث قیصر؛ چطور شعر نوجوان در کالبد انقلاب متولد شد؟_خبررسان

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبررسان از تنسیم، اگرچه بنای ادبیات کودک و نوجوان به معنی مدرن آن، پیش از سال‌های پیروزی انقلاب گذاشته شد، اما در واقع نمودی از “شعر نوجوان” با ویژگی‌ها و شاخصه‌های خود تا سال‌ها بعد از پیروزی انقلاب دیده نمی‌شد.

تولد طوری تازه در کوران حوادث انقلاب

وجود نوجوانان در متن مبارزات سیاسی، پذیرفتن نقش‌های اجتماعی تازه همانند شرکت در راهپیمایی‌ها، خوانش سرودهای انقلابی و شرکت در جبهه‌های جنگ جهت شد تا این گروه سنی بیشتر از قبل به چشم آید و مرزی بین آنها با دوره‌های کودکی و بزرگسالی کشیده شود.

این کار، در نهایت تبدیل دقت نویسندگان و شاعران به این گروه سنی شد. در این بین، کوششهای قیصر امین‌پور برای به رسمیت شناختن این گروه سنی و خلق آثاری اختصاصی آنها که حال و هوای مخاطب نوجوان را در خود منعکس می‌کند، نزدیک از دیگران است؛ به‌طوری که تعداد بسیاری او را بنیان‌گذار شعر نوجوان ایران می‌دانند.

نقش قیصر در تثبیت شعر نوجوان

در بین شاعرانی که بعد از انقلاب در وادی شعر قدم گذاشتند، قیصر از جمله رشک‌برانگیزترین آنهاست؛ شاعری که با زبانی صمیمی، در حوزه بزرگسال و نوجوان فعالیت کرد و با مضمون‌سازی‌های تازه در بستر شعر کلاسیک و نو، توانست خیل قابل توجهی از مخاطبان شعر را خواننده آثار خود کند. 

این اقبال، نه از راه وجود در مصاحبه‌ها و رسانه‌ها پدید آمد، نه از قیل و قال‌های سیاسی و اداهای خاص؛ قیصر، همانند مردم می بود، همانند آنها سخن می‌او گفت و چون سخن دل آنها را می‌زد، توانست در دل نیز بنشیند. احتمالا از همین روست که نامش را عموماً با اسم کوچکش یاد می‌کنند: قیصر. 

جوانه‌های جدیدی که با “سروش نوجوان” رویید

در بین کارهای او قبل از انتشار کردن آثاری چون «منظومه ظهر روز دهم»، «به قول پرستو» و «طوفان در پرانتز»، نشانه‌هایی از دقت به گروه سنی نوجوان می‌توان دید. ربط قیصر با نوجوانان از تدریس او در مدرسه اغاز شد، هرچند این توانایی چندان نپایید، اما وجود مستمر و نزدیک به ۲۰ ساله او در مجله «سروش نوجوان» جهت شد تا دقت شاعر به این گروه سنی تداوم داشته باشد؛ مجله‌ای که با در نظر گرفتن تحول سبک و ذائقه نوجوان و انتخاب زبانی صمیمی در کنار منفعت بردن از وجود نویسندگان و شاعران متبحر، توانست لحظه‌های نابی را برای نوجوانان دهه شصت و هفتاد خلق کند و پلی باشد از دوران کودکی آنها تا بزرگسالی‌شان. 

ساده و خواندنی؛ همانند شعر قیصر

دقت‌نظر امین‌پور در این مسیر، از او شاعری مضمون‌یاب ساخته است؛ مضامینی که در عین سادگی، هنرمندانه‌اند. از نظر دیگر، قیصر در انتخاب نوشته نیز شاعری گزیده‌کار است. موضوعات سروده‌های او، دغدغه نوجوانان و گویی زبان حال آنهاست. تنوع نوشته؛ از مذهبی گرفته تا اخلاق و مسائل انسانی در کنار نگاه مبتکرانه، جهت شده تا شعر شاعر قابلیت جذب مخاطب گسترده‌تری را داشته باشد.

 انتخاب واژه‌های خلاق در کنار تصاویر ذهنی قوی و مبتکرانه، شعر او را به مثالای موفق از سروده‌های نوجوان تبدیل کرده است؛ تا جایی که علاوه بر خلق آثار متعدد در این عرصه، الهام‌قسمت شاعران جوان‌تری شد که در این حوزه قلم زدند. 

قیصر در هشتم آبان‌ماه سال ۱۳۸۶ از این جهان کوچ کرد؛ همزمانی روز درگذشت او با روز نوجوان نیز خود نشانه‌ای است از این که شاعر، همیشه دغدغه نسلی را داشته که میراث‌دار این تاریخ و فرهنگ‌اند.

انتهای مطلب/