سیاه‌چاله مسکن دولتی در ایران / کار وزارت راه به تهدید مردم کشیده است!

به نقل از خبررسان، مشکلات مربوط به مسکن دولتی در ایران به یک پروژه، به یک دولت و به یک دوره خاص محدود نمی‌بشود؛ اعتراضات مردم نیز در رابطه عدم تحویل واحدهایی که پروژه ساخت آن سال‌ها پیش کلید خورده گواهی بر این ماجراست.

در حالی که دولت وعده داده بعد از نزدیک به دو دهه واحدهای مربوط به مسکن مهر را تا چند ماه دیگر به‌طور کامل تحویل دهد و اغاز ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن را بعد از دو سال در بوق و کرنا کرده است، امروز متقاضیان مسکن ملی پردیس، روبه رو وزارت راه و شهرسازی تجمع کردند تا حقوق از دست رفته خود را مطالبه کنند.

دریافت پول بدون ثبت قرارداد

ماجرای مسکن ملی از سال ۱۳۹۸ اغاز شد. از جایی که دولت حسن روحانی متعهد شد در روبه رو دریافت آورده‌ای ۲۷۰ میلیون تومانی، واحدهایی تحت گفتن پروژه مسکن ملی به مردم تحویل دهد؛ قولای که اکنون بعد از گذشت چهار سال به سرنوشت واحدهای نهضت ملی مسکن دچار شده است.

امروز در تجمع اعتراضی روبه رو راه و شهرسازی، یکی از متقاضیان معترض مسکن ملی در بین همهمه دیگر معترضان برگه شکایت را بالا می‌گیرد و می‌گوید: «الان نزدیک به چهار سال است که برای مسکن ملی ثبت‌نام کرده‌ایم. بدون هیچ قراردادی و هیچ مدرکی که بتوانیم به وسیله آن از آینده مطلع شویم. در آن زمان به ما وعده ساخت واحدها در زمان دو سال با آورده ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان دادند. قیمت ساخت واحدها در آن سال و بر پایه حرف های خود دولت متری دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برآورد شده می بود.»

بر پایه حرف های فعالان حوزه ساخت و ساز، هزینه ساخت هر متر مسکن که در سال ۱۳۹۸ معادل دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برآورد شده می بود اکنون به نزدیک به ۱۵ میلیون تومان رسیده است؛ جهش قیمتی که اکنون متقاضیان مسکن دولتی باید هزینه آن را پرداخت کنند.

ماجرای پیامک ۲۵۰ میلیون تومانی مسکن ملی

یقیناً عدم تحویل واحدها بعد از چهار سال تنها موردی نیست که متقاضیان را به روبه رو وزارت راه و شهرسازی کشانده است. مردمی که تا کنون بین ۲۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان برای واحدهای ۲۷۰ میلیون تومانی مسکن ملی واریز کرده بودند، اکنون پیامکی دریافت کرده‌اند مبنی بر این که اگر تا بیستم آذرماه ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان بسته به مقدار آورده، به حساب دولت واریز نکنند از پروژه حذف خواهند شد.

یکی دیگر از متقاضیان در این مورد توضیح می‌دهد: «در دوره‌های گوناگون از ما آورد‌های ۴۰، ۵۰ و ۶۰ میلیون تومانی دریافت کردند. در زمان تازه تا ۱۰۰ میلیون تومان هم رسید، تا این که دو هفته پیش برای افرادی که در برخی موارد تا ۵۰۰ میلیون تومان نیز پیش از این واریز کرده بودند الان پیامک داده شده که باید در زمان‌زمان چند روزه ۲۵۰ میلیون تومان واریز کنند، اگر نه به‌طور کلی از این مطرح حذف خواهد شد.»

پروژه‌های مسکن دولتی عموما برای اقشار کم‌درآمد جامعه مطرح‌ریزی می‌بشود و اکنون متقاضیانی که برای واریز آورده‌ها اندک اموال خود را فروخته‌اند باید در کمتر از ۱۰ روز ۲۵۰ میلیون تومان فراهم کنند اگر نه رویای خانه‌دار شدن در اقتصاد ایران بار دیگر برای آنها از بین می‌رود.

یکی از معترضان پیرمردی با دست‌های لرزان است که اکنون در ۶۵ سالگی آخرین کورسوی امید او هم برای خانه خریدن در حال از بین رفتن است. او می‌گوید: «همه افرادی که اینجا می باشند خانه فروخته‌اند، ماشین فروخته‌اند و وام گرفته‌اند، دار و ندار خود را برای آنکه بتوانند خانه‌دار شوند وسط گذاشته‌اند، اما یک قرارداد هم تا کنون به ما داده نشده است. تا الان دیگر باید خانه به ما تحویل داده می‌شد، اما تازه پیامک تهدید برای ما ارسال شده است.»

پیشبرد ۳۰ درصدی پروژه مسکن ملی

داده‌های رسیده به خبررسان حاکی از آن است که با وجود واریز منظم آورده‌ها و خواست واریز آورده ۲۵۰ میلیون تومانی، تا کنون پروژه مسکن ملی پردیس پیشبردی کمتر از ۵۰ درصد داشته است.

حرف های‌های یکی از متقاضیان نیز این مورد را تایید می‌کند. او در این مورد توضیح می‌دهد: «با وجود آنکه آورده‌ها تا به حال به طور منظم داخل شده است، اما پروژه تنها نزدیک به ۲۰ تا ۳۰ درصد پیش رفته است. از آنجا که آورده و قیمت نهایی اشکار نیست تعجیلی هم از سوی پیمانکار برای تحویل واحدها صورت نمی‌گیرد.»

آن‌گونه که او می‌گوید هزینه همه‌شده به قیمت روز محاسبه می‌بشود، یعنی اگر پیمانکار از متقاضی پول بگیرد می‌تواند هر تاریخی که بخواهد واحد را تحویل دهد، چون قراردادی وجود ندارد. وی اصرار می‌کند این موارد از روز اول برای آنها اشکار نبوده است. 

دریافت هزینه محوطه‌سازی

سر و صدای پیچیده در محیط و سخن بگویید‌های در هم تنیده شده مشخص می کند مورد فرد دیگر نیز وجود دارد که در روزهای سرد اواخر پاییز برخی از آنها را با داشتن کودکی در بغل به روبه رو وزارت راه و شهرسازی کشانده است.

آنها می‌گویند به‌تازگی فهمید شده‌اند با دقت به این که پروژه پردیس عملا در کوه ساخته شده است هزینه ساخت محوطه نیز برای آنها نزدیک به هزینه خود واحد همه می‌بشود.

یکی از متقاضیان در رابطه هزینه محوطه‌سازی و مشاعات می‌گوید: «ما قرار می بود قیمت همه‌شده مسکن را بپردازیم نه هزینه مشاعات، اما اکنون مسئولان پروژه پردیس اظهار کرده‌اند پروژه‌ای که برای مثال ۱۰۰ واحد بوده به ۱۵۰ واحد تبدیل شده و آن ۵۰ واحد اضافه را با پیمانکار تهاتر کرده‌اند و هزینه مشاعات را، هم از پیمانکار می‌گیرند و هم از متقاضی. از نظر دیگر به اندازه پول خود واحد، می‌خواهند از ما برای محوطه‌ هم پول بگیرند.»

او در رابطه جزئیات این کار نیز گفتن می‌کند: «بر پایه ماده ۱۸ باید یک برآورد اولیه قیمت انجام بشود و همین برآورد، مبنای انعقاد قرارداد با پیمانکار قرار می‌گیرد. این قیمت در نهایت به متقاضی نیز اظهار و در اقساط هفت‌گانه دریافت بشود.»

او ادامه می‌دهد: «تعدیلاتی در طول پروژه نیز اعمال می‌بشود که در انتهای پروژه از متقاضی گرفته می‌بشود، اما الان وزارت راه تصمیم دارد همه مبلغ را از ما بگیرد از جمله هزینه محوطه‌سازی. این ماجرای پرداخت آورده انتها ندارد.»

انباشت قیمت اندوخته مردم در پروژه‌های مسکن

سمت دیگر ماجرا و آنچه دولت تا کنون به آن هیچ اهمیتی نداده، ضرری است که متقاضیان با انباشت پول خود متحمل شده‌اند.

یکی از معترضان در این عرصه می‌گوید: «روزی که اظهار شد قرار است اولین آورده را واریز کنیم من طلا فروختم، اگر همان طلاها را نگه داشته بودیم سود بیشتری می‌کردیم. اکنون هم که دیگر چیزی برای فروش در این دو روز نداریم. ما به دولت مطمعن کردیم.»

همان گونه که پیش از آن هم اشاره شد غالب متقاضیان این واحدها را دهک‌های پایین درآمدی راه اندازی خواهند داد و در نتیجه برای تامین آورده خود ناچار به فروش اندک اموال خود شده و اکنون با دقت به تورم سال‌های تازه اندوخته خود را از دست رفته می‌دانند.

ماجرایی که در مسکن مهر نیز سابقه داشت؛ واحدهایی که قیمت کلی آن به مردم هفت میلیون تومان وعده داده شده می بود، اما در طول ۱۸ سال ساخت قیمت آنها تا چند صد میلیون تومان هم رسید.

مشکلات مربوط به ساخت مسکن در ایران به یک مورد خلاصه نمی‌بشود و تحویل واحدها نیز با دقت به مانع ها مربوط به تامین منبع های مالی و زمین آماده ساخت تاریخ مشخصی ندارد.

با این شرایط و با دقت به روال صعودی تورم در ایران حتی نمی‌توان سقفی برای قیمت این واحدها در نظر گرفت و در نتیجه مردمی که با امید یک مبلغ اشکار ثبت‌نام می‌کنند هر بار از پیامک‌های واریز آورده شگفت‌زده می‌‌شوند در حالی که حتی یک قرارداد هم از واحد خود در اختیار ندارند!

گفتنی است معترضان با امضای طوماری خطاب به مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی خواستار آخر دادن به سرگردانی مردم و از بین بردن ابهامات مالی و قانونی این پروژه شدند.

گزارش‌های زیاد تر را در صفحه مسکن خبررسان بخوانید.